مکانیزم های دفاعی مانورهای روان شناختی هستند که افراد به طور ناهشیارانه و غیر ارادی در مقابل اضطراب آن را به کار می گیرند. گرچه همه افراد در زندگی روزمره خود از مکانیزم های دفاعی استفاده می کنند اما آنچه جنبه بیمارگونه مکانیزم های دفاعی را به ارمغان می آورد استفاده شدید و طولانی مدت آن در برخی از مشکلات زندگی می باشد. مثلا مکانیزم خیالبافی را همه افراد استفاده می کنند، اما زمانی بیمارگونه می شود که افراد دائما نیازهای خود را در عالم خیال ارضا نمایند (ترخان، آقا یوسفی، شقاقی- سال 1392 صفحه 32)

در مواقعی که نیازها و تمایلات انسان با مقررات اجتماعی ناسازگار باشد و همینطور در موقعیت هایی که اضطراب و ناکامی پیش آید و به عللی ارزش و کفایت و به طور کلی تمامیت شخصیت فرد مورد تهدید قرار گیرد «خود» به کمک مکانیزم های دفاعی وارد عمل می شود و از آنها به عنوان سلاحی برای حفظ تمامیت شخصیت استفاده می کند. مکانیزم های دفاعی شیوه هایی غیر ارادی و تقریبا ناخودآگاهانه و غیر تعقل برای کاهش اضطراب و حفظ شخصیت هستند که تحریف واقعیت و خود فریبی، کم و بیش، در آنها به چشم می خورد برای ادامه بحث و سادگی کار، مکانیزم های دفاعی «خود» را به طور جداگانه مورد بررسی قرار می دهیم. در عین حال، باید بدانیم که افراد به ندرت در مواجهه با اضطراب از یک مکانیزم به تنهایی سود می برند و اغلب مجموعه ای از مکانیزم ها در مواجهه با تعارض ها و حفظ «خود» از سلطه اضطراب به کار گرفته می شود (شیخ آبادی- ناصری- سال 1392- صفحه 55).

مکانیزم های دفاعی خود به فرد کمک می کنند با اضطراب کنار بیاید و از در هم شکسته شدن خود جلوگیری می کنند. دفاع عای خود به جای اینکه بیمار گونه باشند، رفتارهای جاری هستند که ارزش انطباقی دارند، به شرط اینکه به سبک زندگی تبدیل نشوند که فرد را قادر سازد از روبه رو شدن با واقعیت اجتناب کند. دفاع هایی که به کار گرفته می شوند، به سطح رشد و میزان اضطراب فرد بستگی دارند. (کُری- سال 1395 – صفحه 87).

نتیجه:

افراد به طور ناهشیارانه و غیر ارادی در مقابل اضطراب از مکانیزم های دفاعی استفاده می کنند، آنچه جنبه بیمارگونه مکانیزم های دفاعی را به ارمغان می آورد استفاده شدید و طولانی مدت آن در برخی از مشکلات زندگی است. در عین حال باید بدانیم که افراد به ندرت در موجهه با اضطراب از یک مکانیزم به تنهایی سود می جویند.

منابع:

1-نظریه های مشاوره و روان درمانی، آقا یوسفی، علیرضا؛ ترخان، مرتضی؛ شقاقی، فرهاد. سال 1392، چاپ ششم، اسفند ماه، صفحه 32

2- نظریه های مشاوره و روان درمانی، شفیع آبادی، عبدالله؛ ناصری، غلامرضا. سال 1392، چاپ بیستم، صفحه 55

3-نظریه و کار بست مشاوره و روان درمانی، کُری، جرالد، ترجمه سید محمدی، یحیی. سال 1395، چاپ شانزدهم، زمستان،صفحه 87.